Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының қазақ әдебиетіне сіңірген еңбегі​

Нан дастарқанға оңай келмейді.Ең бірінші егіншілер жер жыртады,жерге бидай себеді,жаз бойы күтеді.Күзде комбайын егін орады.Бидайды диірменге апарады,ұн жасайды.Ұнды наубайханаға апарады,наубайшылар нан пісіреді.Нанды дүкенге әкеледі.Адамдар нанды дүкеннен сатып алады.Нанды қадірлеу керек.Ас - атасы нан.

Қазтуған Сүйінішұлы (XVII ғасыр) - мырза, батыр, жырау. Халық арасында Қарға бойлы Қазтуған атанып кеткен айтулы жорық жырауы.

Қазтуған жырау ноғайдың Едисан ордасының билеушісі Сүйініш мырзаның ұлы. Сүйініш мырзаның Қазтуғаннан басқа Азамат және Аджи атты тағы екі ұлы болған. Оның арғы ата-бабалары Ноғай Ордасының билеушілері еді. Әкесі Сүйініш Абдол­лаұлы (орыс деректерінде – Сююнча Абдулов) Еділ бойында өмір сүрген, кейін Кубань жаққа өтіп кеткен. XVII ғасырдың екінші жарты­сын­да жазылған орыс деректерінде Сүйініш мырзаның аты жиі айтылады. Ресей мем­лекеттік архивінің көне актілер жө­ніндегі бөлімі­нің «Ноғай істері» қорында Сүйініш мырзаның және ноғай ұлы­сының 1660 жылдарға дейінгі де­рек­тері сақталған. Қазтуғанның шежіресі былайша таратылады: Едіге би - Нұраддин - Уаққас - Мұса - Ысмайыл би - Дінбай би - Тінікей - Абдолла - Сүйініш - Қазтуған. Қазтуғанның есімі алғаш рет тарих беттерінде 1673 жылы аталады. Орыс деректерінде оның есімі Тоған деп көрсетілген. Осы жылы қалмақ би­леушісі Аюке хан өзінің бірнеше тайшысымен бірге Астрахан басшы­ла­ры­ның алдына барып, орыс-қалмақ ке­­­лісіміне қол қойып, аманат са­ра­йын­дағы ноғайдың жас мырзасын бо­са­туды сұраған. Қалмақ тайшылары мұндай қадамға едисан ноғайлары­ның мырзасы Сүйініштің сұрауы бойынша барған болатын. Олар Сүйініштің патша алдын­да­­ғы абыройлы істерін еске салды. Алай­да, бұл сұрақтың жауабын Астрахан билігі емес, Мәскеудегі патшаның өзі беру керек еді.

Су топыраққа нәр, ауаға ылғал беріп, жаратылыс әлеміне жан бітіретін тіршіліктің өзегі, алғашқы тіршілік суда пайда болып, жер бетіне тараған. Тіршілік әлемі өзінің су дәуіріне қарай қажетті су мөлшерінен тұрақты нәр алып тұрмаса, тіршілік өзінің өсу дәуірін тоқтатып, өшу дәуіріне көшеді.

Суды басқа ешқандай затпен алмастыруға немесе жасанды су жасауға болмайды. Су бардаг жоқ, жоқтан бар болмайды. Дүние жүзіндегі судың көлемі өзгермейді, тұрақты тепе-теңдік сақталады. Дүние жүзіндегі су жер бетіндегі су, жер астындағы су, атмосферадағы су болып үшке бөлініп, өзінің түрін өзгертіп буға, бұлтқа, қар мен мұзға айналып, тұрақты табиғи айналымда жүреді.

Жер жүзінің табиғи су айналымы төртке бөлінеді. Мұхиттар үстіндегі су айналымы, құрлықтар үстіндегі су айналымы, мұхиттар мен құрлықтар аралық су айналымы болып келеді. 

Дүние жүзіндегі барлық судың көлемі 1, 386 миллион текше шақырымға тең. Оның ішінде топырақтың бестен бірі су, жер астында бір шақырымға дейінгі тереңдікте 4,0 миллион текше шақырым су болса, атмосферада жердің әр шаршы шақырымында 20 мың тоннадай келетін бу түрінде су бар.